NCBR

Czy dyrektywa narzędziowa (wymagania minimalne) była ważna tylko do 2009 r.?

Dyrektywa 2009/42/WE (wymagania minimalne) zawiera zapis, że „nowe” (u nas: wprowadzone na rynek po 1.05.2004) maszyny używane na stanowiskach pracy, muszą spełniać wymagania zasadnicze. Bez tego zapisu (tzn. bez wymagań minimalnych) wymagania zasadnicze w ogóle by nie dotyczyły użytkowników.

A zatem: wymagania minimalne obowiązują (są to po prostu przepisy bhp), zobowiązując m.in. do stosowania wymagań zasadniczych.

 

Czy pracodawca kupując nową maszynę ma obowiązek wykonania oceny ryzyka innej niż ocena ryzyka zawodowego, w której określi zagrożenia i ryzyka na stanowisku pracy przy użytkowaniu tej maszyny?

Ocena ryzyka zawodowego zawiera w sobie ocenę ryzyka powodowanego przez maszynę. Czy wyjdziemy od wymagań minimalnych (użytkownik), czy od zasadniczych (producent), ostatecznie będziemy się odwoływać do tych samych norm (zharmonizowanych z dyrektywą maszynową).

 

Jakie jest kryterium ustalenia, czy maszyna jest zaliczana jako szczególnie niebezpieczna? Czy tylko załącznik nr 4 reguluje te postanowienia?

„Maszyny szczególnie niebezpieczne” to określenie powszechnie przyjęte, choć nie zawarte w przepisach. Polskie przepisy bhp mówią o „pracach szczególnie niebezpiecznych”. Dyrektywa maszynowa (2006/42/WE) mówi po prostu o maszynach, dla których stosuje się szczególny sposób oceny zgodności (zał. IV). Nowe rozporządzenie wprowadza określenie „produkty maszynowe wysokiego ryzyka” (zał. I). Mówiąc o „maszynach niebezpiecznych” i związanych z nimi wymaganiami formalnymi mamy na myśli maszyny wymienione we wspomnianych załącznikach (zał. IV do DM, zał. I do RPM).

 

W kwestii „śmieciarek” — aktualnie w załączniku nr 4 są ładowane ręcznie pojazdy do zbierania domowych odpadków z mechanizmem prasującym. Czyli z ładowaniem mechanicznym nie są zaliczane do szczególnie niebezpiecznych (a tych jest większość).

Określenie „ręcznie ładowane” może budzić wątpliwości, bo udział czynności manualnych jest w tych pojazdach nieunikniony. W tzw. Przewodniku do dyrektywy maszynowej (który jest niby-interpretacją dyrektywy, publikowaną przez Komisję Europejską), wersja 2.1, znajdujemy następujące uściślenie: „§ 415 For refuse collection vehicles, the term “manually loaded” specifies the situation when an operator directly deposits the refuse into the machine without the use of any intermediate lifting or loading device”.

W przypadku pojazdów do wywozu śmieci, termin „ładowane ręcznie” określa sytuację, w której operator bezpośrednio umieszcza śmieci w maszynie bez użycia jakiegokolwiek pośredniego urządzenia podnoszącego lub ładującego. Zatem rzeczywiście, chodzi o mniejszość.